dinsdag 6 juli 2010

Zeefdrukken

Vandaag mocht ik bij Lia van Stoftotverven komen zeefdrukken om meer vertrouwd te raken met de materialen. In één woord, GEWELDIG om te doen.
Lia had de dag ervoor alvast de basis voor zeefdrukpasta gemaakt, door 100 gram soda-ash (alleen als je gaat bedrukken toevoegen, niet bij ontkleuren!), 200 gram ureum en 20 gram metafosfaat op te lossen in 2 liter water en deze vervolgens te verdikken met 100 gram soltose C5* (al roerend erin strooien) (Klik hier voor het officiele recept). Na een nacht staan, is de pasta zo vloeibaar als yoghurt. Deze kleurloze pasta is 14 dagen houdbaar. En in de koelkast of in de vriezer nog wat langer dan 14 dagen.



Deze pasta kun je vervolgens kleuren met verfpoeder of als ontkleuringspasta laten werken door etspoeder toe te voegen. Maar vandaag gingen we bedrukken, dus voor 12 fat-quarters nam ze 500 gram pasta en voegde daar 10 gram verfpoeder aan toe. Ik koos voor een helderblauwe kleur.

Deze gekleurde pasta moet binnen 4 uur opgebruikt worden, omdat er soda-ash in zit en dat reageert met de procion-verf. De lappen hoeven niet voorgeweekt te worden vanwege deze zelfde soda-ash.

De dag begon met het scheuren van 12 fat-quarters van mijn zelfgeverfde duo-kleuren lap. De lap gaat op tafel, het zeefraam er op en deze wordt vastgezet met tafelklemmen zodat de boel niet kan verschuiven. Als de lap kleiner is dan het raam, de lege plekken met papier afdekken, anders wordt het een smeerboel voor de volgende!!

Als je een zeefdrukraam voor het eerst gebruikt, moet je wel flink verf gebruiken zodat het raam even verzadigd raakt. De verf breng je met een lepel of gietend aan 1 kant van het raam op. Vervolgens zet je de rakel erachter en trekt de verf over de ´zeef´ heen. De rakel moet je behoorlijk aanduwen (handen op 1/3e en 2/3e gespreid houden) en je moet vastberaden doortrekken, anders krijg je ´horten en stoten strepen´. Zo ga je 3 of 4 keer heen en weer. Als je lege plekken hebt, voeg dan nog wat verf op de rand toe en trek het weer over de zeef heen.

Als je denkt dat je klaar bent, zeefraam optillen (stof komt mee want het plakt aan het raam), en dan voorzichtig lostrekken en aan een droogrek te drogen hangen. Ik snap werkelijk niet hoe Lia dit in haar eentje kan doen maar goed, zeer geroutineerd ging lapje na lapje het droogrek op.
Het zeefraam is meerdere keren na elkaar te gebruiken. Als je klaar bent na afloop uitgebreid onder de kraan afspoelen, zodat deze weer klaar staat voor een volgende keer.

Als de lappen allemaal droog zijn, wordt er heet en met stoom gestreken aan de bedrukte kant. Dit is om te fixeren, dus heel langzaam, ik herhaal heel langzaam met de bout erover. Het principe hierachter is dat de ureum (uit de printpasta) onder invloed van hitte en stoom gaat reageren en zo voor een hulpverbinding zorgt bij het fixeren. Dit kan naar ammoniak ruiken, dus buiten strijken, ik had daar overigens niet zoveel last van (niet zoals bij Discharge wat echt een zware chemische lucht geeft).

Daarna gaan de lappen in de wasmachine en worden gewassen bij 60 graden C. Hierbij een dopje Stripper A toevoegen. Interessante naam he? Het heeft me weken gekost om te begrijpen wat het deed, maar ik ben er nu uit, het zorgt ervoor dat zwerfverf bij het wassen zich niet meer hecht op de ´schone´ delen. Anders krijg je natuurlijk een hele vieze tekening. Als het net zo goed werkt als de Pura Kleurfixatie bij het stofverven, wordt ik daar heel gelukkig van.
Nu ga ik wachten op het eindresultaat. Lia, bedankt voor een superleuke en leerzame dag! Ik hoop dat ik de techniek van het zeefdrukken zo voor iedereen wat toegankelijker heb gemaakt.

PS. Lia heeft een aantal aluminium zeeframen (met een ´lege´ zeef, dus geen tekening erin) tegen aktietarief. Ik heb er alvast 1 meegenomen, als je er ook 1 wilt, moet je haar even mailen. Ze heeft er maar 21 en ik weet niet of ze de website gaan halen...
Of wat je ook kan doen, is een eigen afbeelding naar haar toe sturen als PDF op A4 formaat. Ze heeft apparatuur om er een zeefdrukscreen van te laten maken, en André zorgt ervoor dat je hem keurig afgewerkt als zeefraam thuisbezorgd krijgt. Ik ga vast op zoek naar een leuke afbeelding...



Naschrift:

Na het wassen en opnieuw strijken zien de lappen er zo uit:


Ik vind de kleuren een beetje te licht maar dat is mijn eigen schuld, ik had gekozen voor sodaliet en die kleur zie je op turquoise heel goed maar op het gele gifgroen wordt-ie een soort van geabsorbeerd. Aan de andere kant is het nu wel wat rustiger, dat is ook wat waard. Ik ga er een rok van naaien, deze maand staan in de Knip leuke patchworkpatronen!

3 opmerkingen:

christina zei

s c h i t t e r e n d !

Suus zei

Erg leuk om te lezen Nienke, en fijn dat je het zo uitgebreid verteld. Een hele mooie lap geworden.

Anoniem zei

wat zijn ze prachtig geworden!Ik had ze een tijdje geleden bij Lia op de kraam gezien en vond ze zo leuk!Maar om het zelf te doen is natuurlijk veel gaver!
Groet marrie-Jette.
(heb je mijn mail over de indigo nog gekregen?)